وایرینگ تابلو برق چیست و چه کاربردی دارد

تابلوهای برق نقشی کلیدی در توزیع و مدیریت انرژی الکتریکی ساختمان‌ها و کارخانجات دارند. بدون طراحی و نصب صحیح تابلوهای برق، امکان بهره‌برداری ایمن و بهینه از سیستم‌های الکتریکی وجود نخواهد داشت. یکی از مراحل مهم در راه‌اندازی تابلوهای برق، وایرینگ یا سیم‌کشی آن‌هاست. در این مقاله قصد داریم با مفهوم وایرینگ تابلو برق و روش شماره‌گذاری سیم‌کشی آن آشنا شویم. همچنین به کاربردهای مختلف وایرینگ تابلوهای برق در صنعت بپردازیم.

 

 

وایرینگ تابلو برق چیست؟

وایرینگ تابلو برق عبارت است از فرایند سیم‌کشی و اتصال تجهیزات و ترمینال‌های داخل تابلو برق به یکدیگر بر اساس طراحی اولیه و مدار الکتریکی مورد نظر. 

در وایرینگ تابلو برق، تمامی اتصالات برق، کنترل و قدرت داخل تابلو از طریق سیم‌کشی و اتصال سیم‌های مسی و کابل‌های مورد نیاز به یکدیگر و به ترمینال‌ها و تجهیزات داخل تابلو انجام می‌شود. سیم‌ها به گونه‌ای مسیریابی و متصل می‌شوند که مدار الکتریکی داخل تابلو برق به درستی برقرار شده و عملکرد مورد نظر را داشته باشد.

در وایرینگ تابلو برق نکاتی مانند رعایت استانداردها، مسیریابی درست سیم‌ها، انتخاب مقطع سیم مناسب و اتصال صحیح آن‌ها بسیار حائز اهمیت است. وایرینگ صحیح تابلو برق نقش مهمی در بهره‌برداری ایمن و بهینه از تابلو دارد.

 

شماره‌گذاری وایرینگ تابلو برق

شماره‌گذاری سیم‌کشی تابلو برق یکی از مراحل مهم در فرایند وایرینگ تابلو برق است. این کار با اهداف زیر انجام می‌شود:

• شناسایی آسان مدارهای مختلف
• جلوگیری از اشتباه در اتصالات
• تسهیل عیب‌یابی و تعمیرات احتمالی
• رعایت استانداردهای سیم‌کشی تابلو برق

روش‌های مختلفی برای شماره‌گذاری سیم‌ها وجود دارد که متداول‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• شماره‌گذاری بر اساس مدار: در این روش به هر مدار یک شماره اختصاص داده می‌شود.
• رنگ‌بندی سیم‌ها: سیم‌های مربوط به هر مدار یک رنگ مشخص دارند.
• شماره‌گذاری ترمینال‌ها: شماره‌گذاری انتهای سیم‌ها در ترمینال‌های تابلو
• استفاده از کدهای استاندارد سیم‌کشی

انتخاب روش مناسب بستگی به نوع و اندازه تابلو برق دارد. شماره‌گذاری صحیح سیم‌کشی نقش مهمی در افزایش ایمنی و عملکرد تابلو برق دارد.

 

 

کاربرد وایرینگ تابلو برق چیست؟

وایرینگ تابلو برق عبارت است از فرایند اتصال تمامی تجهیزات و ادوات موجود در تابلو برق از قبیل ترمینال‌ها، ترانسفورماتورها، کلیدها، فیوزها، کنتاکتورها، رله‌ها و سایر تجهیزات به یکدیگر از طریق سیم‌کشی و قرار دادن هادی‌ها و کابل‌ها.

کاربردهای وایرینگ تابلو برق به شرح زیر است:

• ایجاد ارتباط برقی صحیح و ایمن بین تمامی اجزای داخل تابلو برق مانند فیوزها، کلیدها، کنتاکتورها، ترانسفورماتورها و غیره
• توزیع و تقسیم برق ورودی به خروجی‌های مورد نیاز در تابلو برق
• اتصال تجهیزات و سیستم‌های فرمان برقی و کنترلی درون تابلو برق
• امکان اندازه‌گیری مقادیر برق در نقاط مختلف تابلو از طریق سیم‌کشی
• حفاظت و ایمن‌سازی تابلو برق در برابر اضافه بار، اتصال کوتاه و خطرات الکتریکی
• سهولت تعمیر و نگهداری تابلو برق با دسترسی آسان به سیم‌کشی
• امکان افزایش ظرفیت تابلو برق با تغییرات در سیم‌کشی و اتصالات

به طور کلی، وایرینگ تابلو برق نقش اساسی در عملکرد صحیح و بهینه آن دارد.

 

روش‌های شماره‌گذاری سیم‌کشی تابلو برق

در وایرینگ تابلو برق، شماره‌گذاری سیم‌ها و اتصالات بسیار حائز اهمیت است. شماره‌گذاری صحیح باعث سهولت در عیب‌یابی و نگهداری سیستم می‌شود. شماره‌گذاری به روش‌های زیر انجام می‌شود:

شماره‌گذاری سیم‌ها بر اساس مدار الکتریکی

در این روش به هر مدار یک شماره اختصاص داده می‌شود و سیم‌های مربوط به آن مدار با همان شماره مشخص می‌شوند. شماره‌گذاری سیم‌ها بر اساس مدار الکتریکی یکی از رایج‌ترین روش‌های شماره‌گذاری در وایرینگ تابلو برق است.

در این روش مراحل زیر طی می‌شود:

1. مدارهای الکتریکی داخل تابلو برق شناسایی می‌شوند.
2. به هر مدار یک عدد یا کد مشخص اختصاص داده می‌شود.
3. سیم‌های مربوط به هر مدار با همان شماره مدار مشخص می‌گردند.
4. سیم‌ها را در جای مناسبی بر روی تابلو ثابت و محکم می‌کنند.
5. در دو انتهای سیم، شماره مدار را می‌نویسند یا برچسب می‌زنند.
6. نقشه‌های وایرینگ را طبق شماره‌گذاری انجام شده تهیه می‌کنند.

این روش باعث سهولت در تعمیر و نگهداری تابلو می‌شود و خطای انسانی را کاهش می‌دهد.

 

 

رنگ‌بندی سیم‌ها

 سیم‌های مربوط به هر مدار را با یک رنگ مشخص می‌کنند تا تشخیص سیم‌ها آسان شود. رنگ‌بندی سیم‌ها یکی دیگر از روش‌های شماره‌گذاری سیم‌کشی تابلوهای برق است که به شرح زیر انجام می‌شود:

1. سیم‌های مربوط به هر مدار الکتریکی را با یک رنگ مشخص انتخاب می‌کنند.
2. برای مدارهای مختلف از رنگ‌های متفاوت استفاده می‌شود.
3. معمولاً از رنگ‌های استاندارد قرمز، زرد، آبی، مشکی و سبز استفاده می‌شود.
4. سیم‌های هر رنگ را در کنار هم و مرتب قرار می‌دهند تا شناسایی آسان شود.
5. رنگ سیم‌ها در نقشه‌های مدار نیز مشخص می‌شود.
6. گاهی اوقات از برچسب‌های رنگی برای مشخص کردن سیم‌ها استفاده می‌شود.

مزیت این روش سهولت در تشخیص سیم‌ها و کاهش اشتباه در اتصالات است.

 

شماره‌گذاری ترمینال‌ها

 ترمینال‌هایی که سیم‌ها به آن‌ها متصل می‌شوند را شماره‌گذاری می‌کنند. شماره‌گذاری ترمینال‌ها یکی دیگر از راه‌های شماره‌گذاری سیم‌کشی تابلو برق است:

1. ترمینال‌هایی که سیم‌ها به آن‌ها متصل می‌شوند، شماره‌گذاری می‌شوند.
2. معمولاً شماره‌گذاری از سمت چپ به راست یا بالا به پایین انجام می‌شود.
3. شماره‌ها را روی ترمینال‌ها می‌نویسند یا برچسب می‌زنند.
4. سیم‌ها بر اساس شماره ترمینال مقصدشان شناسایی می‌شوند.
5. در نقشه‌های سیم‌کشی هم شماره ترمینال‌ها مشخص می‌شود.
6. با استفاده از شماره‌بندی، ردیابی مدارها آسان می‌شود.

این روش بیشتر در تابلوهای کوچک‌تر به کار می‌رود و سرعت عیب‌یابی را بالا می‌برد.

 

استفاده از کدها و استانداردهای سیم‌کشی مانند NEMA و IEC

استفاده از استانداردها و کدهای از پیش تعیین شده برای شماره‌گذاری سیم‌کشی تابلوهای برق رایج است. دو استاندارد مهم عبارت‌اند از:

1. استاندارد NEMA
    این استاندارد آمریکایی دارای طرح کدگذاری از اعداد و حروف برای شماره‌گذاری ترمینال‌ها و سیم‌ها است.
2. استاندارد IEC
   استاندارد بین‌المللی الکتروتکنیکی نیز کدهایی را برای شماره‌گذاری مدارها، سیم‌ها و ترمینال‌ها ارائه کرده است.

مزایای استفاده از این کدها:

• یکسان‌سازی و استانداردسازی شماره‌گذاری سیم‌کشی
• جلوگیری از اشتباه و سردرگمی در شماره‌گذاری
• سهولت درک و تعمیرات توسط تکنسین‌ها
• قابلیت توسعه و افزودن به سیم‌کشی

 

شماره‌گذاری سیم‌های ورودی و خروجی تابلو

شماره‌گذاری ویژه سیم‌های ورودی و خروجی تابلوی برق نیز از روش‌های متداول شماره‌گذاری در سیم‌کشی تابلو برق است. در این روش:

• سیم‌ها یا کابل‌های ورودی که برق AC را به تابلو منتقل می‌کنند، با حروف L۱، L2، L3 و... مشخص می‌شوند.
• سیم‌های خروجی که برق را از تابلو به بیرون هدایت می‌کنند، با شماره‌های مسلسل ۱، ۲، ۳ و... مشخص می‌شوند.
• گاهی از ترکیب حروف و اعداد هم استفاده می‌شود. مثلاً L1-1 یعنی ورودی شماره یک و خروجی شماره یک
• سیم‌های ارت، نول و زمین نیز با حروف مشخص، مانند PE, N و E مشخص می‌شوند.

این شماره‌گذاری باعث شناسایی سریع مسیر برق و رفع عیب خواهد شد.

 

جمع‌بندی

وایرینگ تابلو برق فرایند بسیار مهمی در راه‌اندازی و بهره‌برداری از تابلوهای برق است که شامل سیم‌کشی و اتصال تمامی تجهیزات داخل تابلو است. انجام صحیح وایرینگ مستلزم رعایت استانداردها و اصول فنی است. شماره‌گذاری و رنگ‌بندی سیم‌ها نقش مهمی در سهولت تعمیر و نگهداری تابلو دارد. انتخاب روش مناسب بستگی به نوع و اندازه تابلو برق دارد. شماره‌گذاری صحیح سیم‌کشی نقش مهمی در افزایش ایمنی و عملکرد تابلو برق دارد. بهتر است بر اساس نوع و اندازه تابلوی برق، یک یا ترکیبی از این روش‌ها مورد استفاده قرار گیرد تا وایرینگ به صورت استاندارد و حرفه‌ای انجام شود. برای وایرینگ حرفه‌ای و استاندارد تابلوهای برق می‌توانید به شرکت بنیان تابلو مراجعه کنید.