اجزای تابلو برق ATS چیست؟

تابلو برق ATS نوعی پانل انتقال است که برای تعویض خودکار برق و ژنراتور در مواقع اضطراری استفاده می‌شود. استفاده از ATS (Automatic Transfer Switch) یا سوئیچ انتقال خودکار یکی از روش‌های کاهش انتقال متوالی برق در صورت قطع منبع برق است. نصب این تابلوها امکان استفاده از دو منبع جریان الکتریکی را فراهم می‌کند اما در یک زمان تنها می‌توان از یکی از این منابع استفاده کرد. این تابلو برق در شرایط قطع برق یا هرگونه مشکل، جریان برق را از یک منبع به منبع دیگر منتقل و از بروز هرگونه خطر احتمالی جلوگیری می‌کند. نصب این تابلوها مستلزم تجهیزات و رعایت استانداردهای خاص است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

- اهمیت نصب تابلو برق ATS

تابلو برق ATS جزء جدایی‌ناپذیر از یک سیستم منبع تغذیه اضطراری (EPSS) است. این سوئیچ انتقال امکان تعویض ایمن از برق شهری به برق مولد آماده به کار را فراهم می‌کند. هدف اصلی از نصب این تابلوها، تامین برق برای بارهای تاسیسات (در طول قطع برق) از ژنراتور دیزلی آماده به کار، بدون تغذیه معکوس است و نبود آن می‌تواند تجهیزات تاسیسات و کارگران را در معرض آسیب قرار بدهد.

تابو برق‌های ATS از داده‌ها و شبکه‌های مخابراتی، تاسیسات صنعتی موجود در کارخانه‌ها، تأسیسات حیاتی مانند لوازم موردنیاز در بخش مراقبت‌های بهداشتی بیمارستان‌ها و دیگر تسهیلاتی که مستلزم کار مداوم یا تقریبا پیوسته هستند، محافظت می‌کنند. ژنراتور شکاف برق را پر می‌کند و خطر از دست دادن اطلاعات، آسیب به تجهیزات الکتریکی یا هر گونه اختلال در یک دستگاه را کاهش می‌دهد.

سوئیچ‌های انتقال خودکار به طور مداوم برق ورودی را کنترل می‌کنند. اگر منبع برق معمولی از کار بیفتد یا برخی از ناهنجاری‌ها مانند کاهش ولتاژ یا نوسانات ولتاژ را نشان دهد، این سوئیچ‌ها این فقدان توان (یا خطا) را تشخیص می‌دهند و یک سیگنال شروع، به ژنراتور آماده به کار ارسال می‌کنند. هنگامی که ژنراتور فرکانس و ولتاژ مناسب را به دست آورد، از طریق کلیدها به بارهای تاسیسات متصل می‌شود و در هنگام وصل مجدد برق شهر یا رفع خطا، به برق شهری باز می‌گردد.

هر دو سوئیچ انتقال دستی و خودکار عملکرد یکسانی دارند، اما تابلو ATS این فرآیند را به صورت خودکار انجام می‌دهد و باعث صرفه جویی در نیروی کار، زمان و کاهش طول زمان قطعی برق می‌شود.

- قطعات اصلی تابلو برق ATS

تمامی تابلوهای برق ATS موجود در بازار واجد یک سری قطعات مشترک با عملکردهای مشترک هستند، هرچند ممکن است از نظر ساختار کمی متفاوت باشند. تابلو ATS به صورت معمول دارای یک صفحه نمایشگر بزرگ است تا در صورت بروز مشکل، هشدارهای لازم را بدهد. بدنه تابلو از فولاد گالوانیزه ساخته شده و قسمت بیرونی آن با رنگ الکترواستاتیک مخصوص پوشیده شده است. اندازه تابلو برق بسته به محل استفاده و ظرفیت می‌تواند بزرگ یا کوچک باشد.

کلید اتوماتیک یا اصلی، رله و برد کنترل اتوماتیک ژنراتور و کنتاکتور از مهم‌ترین اجزاء یک تابلو برق ATS هستند که در ادامه به وظایف هر یک خواهیم پرداخت.

• کلید اتوماتیک یا اصلی تابلو برق

وظیفه کلید اتوماتیک یا اصلی در این تابلو برق‌ها حفاظت از ژنراتور و تضمین عملکرد صحیح آن در مقابل خطاهایی چون اضافه بار ولتاژ یا حتی جریان است.

• رله کنترل تابلو برق

رله کنترل به‌منظور قطع و وصل کردن سوخت انواع دیزل ژنراتور و نیز استارت اتوماتیک و روشن کردن دیزل ژنراتور مورداستفاده قرار می‌گیرد.

• برد کنترل تابلو برق

وظیفه برد کنترل در تابلو برق‌های ATS، کنترل و ذخیره‌سازی اطلاعات پارامترهای دیزل ژنراتور و موتور برق همچون کیفیت خروجی، مقدار ولتاژ خروجی، ساعت کارکرد، ولتاژ و فرکانس باتری، فشار روغن و آب وغیره در بازه زمانی مشخص است.

• کنتاکتور تابلو برق

کنتاکتور تابلو برق یکی از قطعات حساس تابلو برق است که بایستی به طور دائم فعال باشد. هر تابلو برق ATS دارای دو کنتاکتور است که یکی مربوط به برق شهر و دیگری مربوط به ژنراتور است. کنتاکتورها دارای کلیدهای زیادی هستند که متناسب با نیاز و عملکرد تابلو برق و با استفاده از خاصیت مغناطیسی، تیغه‌ها را باز و بسته می‌کنند. این کنتاکتورها باید دارای یک اتصال مشترک نیز باشند.

- مراحل ساخت تابلو برق ATS

تجهیزات مورد نیاز برای ساخت تابلو برق ATS باید مرغوب و باکیفیت و دارای استانداردهای لازم باشند که بتوانند بدون مشکل و خطا از عهده وظایف مربوطه به طور کامل برآیند. طراحی مدار فرمان تابلو ATS نیاز به نقشه مهندسی شده و نیروی متخصص دارد.

1) مرحله اول ساخت این تابلو شامل برش و جوشکاری بدنه اصلی تابلو برق و سپس رنگ کاری آن متناسب با شرایط مکان مورداستفاده است. یکی از نکات موردتوجه در این مرحله، انعطاف تابلو برق است، چراکه امکان دارد در آینده نیاز به اعمال تغییراتی در آن باشد.

2) مراحل بعدی ساخت به مونتاژ کردن قطعات رنگ‌کاری شده و قطعات الکتریکی موجود از جمله انواع رله و کنتاکتور و کلید و پریزها در بدنه مطابق با نقشه از پیش تعیین شده اختصاص دارد. پس از آن قطعات الکتریکی نصب شده مورد تست و ارزیابی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که تابلو برق‌های ATS مختلف از نظر نصب قطعات الکتریکی متفاوتند، همچنین دستگاه این تابلوها را می‌توان با حالت‌های سوئیچینگ خودکار یا دستی طراحی کرد.

تابلو برق ATS چگونه کار می کند؟

سوئیچ انتقال خودکار (ATS) یک دستگاه سوئیچینگ برق هوشمند و خودکار است. هدف اصلی از طراحی این تابلو برق اطمینان از تحویل مداوم توان الکتریکی از یکی از دو منبع تغذیه به یک مدار بار متصل به تجهیزات الکتریکی، چراغ‌ها، موتورها، رایانه‌ها وغیره است.

کنترل کننده اتوماتیک این سیستم معمولا مبتنی بر ریزپردازنده است و به طور مداوم پارامترهای الکتریکی (ولتاژ، فرکانس) منابع برق اولیه و متناوب را کنترل می‌کند. در صورت خرابی منبع تغذیه متصل، ATS به طور خودکار مدار بار را به منبع تغذیه دیگر منتقل می‌کند (سوئیچ).

در حالت یک قاعده کلی، اکثر سوئیچ‌های انتقال خودکار به‌طور پیش‌فرض دنبال اتصال به منبع برق اصلی (عامل) هستند و فقط در صورت نیاز (خرابی منبع اصلی) یا درخواست، به منبع برق جایگزین (موتور-مولد، ابزار پشتیبان) متصل می‌شوند.

تابلو برق ATS به دو صورت پانل‌های ATS با تشخیص شبکه داخلی و پانل های ATS بدون تشخیص شبکه موجود هستند:

1) پانل‌های ATS با تشخیص شبکه

سوئیچ انتقال خودکار پانل‌های ATS با تشخیص شبکه، بر روی منبع تغذیه شبکه نظارت می‌کند و با تشخیص هرگونه خطا در شبکه از برق جدا می‌شود و سیگنالی را برای شروع به ژنراتور ارسال می‌کند.

2) پانل های ATS بدون تشخیص برق

سوئیچ انتقال خودکار پانل‌های ATS بدون تشخیص شبکه، نیاز به تشخیص شبکه در ژنراتور یا جاهای دیگر دارد. بعد از تشخیص خرابی شبکه توسط ژنراتور، سیگنالی به ATS ارسال خواهد شد. با اینکار از شبکه برق جدا می‌شود و به صورت خودکار مجددا شروع به کار می‌کند.

انواع مختلف انتقال در تابلو برق ATS

سوئیچ‌های انتقال، بارها را با گزینه‌های باز یا بسته بین منابع برق عادی و اضطراری انتقال می‌دهند. عملکردهای خاص صورت گرفته توسط یک بار معین، نقش مهمی در تعیین نوع انتقال مورد نیاز دارد.

1) انتقال باز

انتقال باز یک انتقال وقفه قبل از انجام است. سوئیچ انتقال قبل از اتصال به منبع دیگر، اتصال خود را به یک منبع تغذیه قطع می‌کند. انتقال باز شامل باز تاخیری و باز در فاز است.

2) انتقال بسته

انتقال بسته یک انتقال بدون وقفه است. سوئیچ انتقال قبل از قطع شدن اتصال از منبع تغذیه اول، به منبع تغذیه دوم متصل می‌شود. از آنجایی که هیچ وقفه‌ای بین قطع و وصل وجود ندارد، بارهای پایین دستی در طول فرآیند انتقال، برق مستمر دریافت می‌کنند.

سخن پایانی

تابلو برق ATS سیستمی امن و قابل اعتماد برای انتقال بارهای ضروری و سیستم‌های توزیع الکتریکی از یک منبع تغذیه به منبع دیگر است. این سیستم در صورت بروز خطا در شبکه برق اصلی می‌تواند از طریق انتقال جریان بر روی ژنراتور، برق موردنیاز واحد را تامین کنند. انتخاب نوع سیستم ATS به نیاز هر واحد، ظرفیت ایستگاه ترانسفورماتور، میزان مصرف برق، ظرفیت ژنراتور و محل نصب سیستم بستگی دارد. چنانچه کسب و کار شما متکی به حفاظت از داده‌ها در شبکه‌های مخابراتی، فرآیندهای صنعتی و تاسیسات حیاتی مانند مراکز درمانی و مراکز تراکنش مالی است، نصب سوئیچ‌ انتقال خودکار باکیفیت، تضمین ایمنی تاسیسات و نیروی کار شماست.