تفاوت تابلو برق ساده و هوشمند + کاربرد و ویژگی

تابلوهای برق بر اساس نحوه کنترل‌شان در دو دسته تابلو برق ساده و هوشمند جای می‌گیرند. اصلی‌ترین تفاوت این دو نوع تابلو برق این است که تابلو برق ساده توسط رله کنترل می‌شود اما تابلو برق هوشمند تحت ماژول یا کنترلر قرار دارد. با ورود تابلو برق هوشمند تقاضا برای تابلوهای رله‌ای کاهش یافت اما با این حال هنوز هم هر یک از این تابلو برق‌ها طرفداران خود را دارند. برای اینکه بیشتر با ویژگی‌ها و تفاوت‌های این دو نوع تابلو برق آشنا شوید، تا آخر این بخش همراه ما باشید.

بررسی کلی تابلو برق ساده و هوشمند

به طور کلی تابلو برق دستگاهی است که از انواع کنترل‌گرهای حفاظتی و تجهیزات اندازه‌گیری تشکیل شده است و انواع مختلفی دارد. تابلو برق ساده و هوشمند دو نوع اصلی آن هستند که هر یک ویژگی‌های مختص خود را دارند. تابلو برق ساده خود دارای چندین نوع مختلف است که تمام آن‌ها نیاز به مراقبت و بررسی حضوری دارند و در صورت بروز مشکل لازم است که به صورت دستی برای رفع آن اقدام نمود.
تابلو برق هوشمند شامل اجزای مختلفی از جمله قطع کننده‌های مدار، فیوزها و سوئیچ‌ها است که به صورت متمرکز با رله‌های مبتنی بر ریزپردازنده، دستگاه‌های الکترونیکی هوشمند و حسگرها کار می‌کند. این نوع تابلو برق به شما این امکان را می‌دهد که از میزان مصرف انرژی تجهیزات الکترونیکی آگاه شده و بتوانید از راه دور (توسط موبایل، تبلت و رایانه شخصی) وضعیت سیستم را مورد بررسی قرار داده و آن را کنترل نمایید. به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که از تفاوت‌های فاحش تابلو برق ساده و هوشمند این است که با استفاده از تابلو هوشمند دیگر نیازی نیست آن را از نزدیک بررسی کنید. علاوه بر این در صورتی که تابلو دچار مشکل شود، علاوه بر حل مشکل به صورت دستی می‌توانید از طریق رله‌های موجود در آن نیز تجهیزات هوشمند را کنترل نمایید. همچنین تابلو برق هوشمند قابلیت ایجاد ارتباط چند جانبه میان سیستم‌های مختلف را نیز دارد.

مهم‌ترین تفاوت‌های تابلو برق ساده و هوشمند

•    میزان سیم کشی در تابلو برق هوشمند نسبت به تابلو ساده حدود 80 درصد کمتر است که سبب دسترسی سریع‌تر و راحت‌تر به تجهیزات و بخش‌های مختلف آن می‌شود و از وزن آن نیز تا حد زیادی کاسته می‌شود.

•    اگر تابلو برق ساده و هوشمند را از لحاظ میزان توان مصرفی مقایسه کنیم متوجه تفاوت چشمگیر میان این دو خواهیم شد. توان مصرف در تابلو برق هوشمند بسیار کمتر از تابلوهای ساده است. این موضوع در کاهش هزینه‌های مصرفی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

•    سیستم تابلو برق هوشمند به گونه‌ای طراحی شده است که به صورت خودکار شروع به عیب یابی می‌کند تا کار را برای شما سریع‌تر و راحت‌تر نماید.

•    در صورتی که بخواهید نحوه کنترل یا ترتیب مراحل آن را در تابلو برق ساده تغییر دهید، باید سیم کشی را تغییر دهید اما در تابلو برق هوشمند تنها کافیست چندین خط برنامه نویسی انجام شود تا تغییرات مورد نظر شما بر روی آن اعمال گردد. بدین ترتیب می‌توان گفت که تابلو هوشمند سبب صرفه جویی در زمان و هزینه می‌شود.

•    تابلو برق هوشمند وزن سبک‌تری در مقایسه با تابلو برق ساده دارد. این امر به دلیل استفاده کمتر از قطعات کمکی مانند کانتر، مبلدل‌های A/D، تایمر و... است که علاوه بر کاهش وزن، سبب کاهش پیچیدگی و سیم کشی این سیستم نیز می‌شود.

•    در تابلو برق ساده و هوشمند سرعت عملکرد و پاسخ دهی بسیار متفاوت است و در تابلوهای هوشمند در حدود چند میکروثانیه و یا نهایتا میلی ثانیه طول می‌کشد؛ بدین ترتیب برای انجام هر سیکل کاری دستگاه نیاز نیست مدت زیادی منتظر بمانید و شاهد تولید و بازدهی بیشتر در این تابلوهای برق خواهید بود.

•    استفاده از تجهیزات هوشمند در تابلوهای برق سبب شده تا ضریب اطمینان و درجه حفاظت این نوع تابلوها نسبت به انواع ساده آن‌ها بسیار بالاتر و بیشتر باشد.

ویژگی‌های اختصاصی تابلو برق هوشمند

علاوه بر مواردی که قبلا گفته شد، ویژگی‌های دیگری نیز وجود دارند که تابلو برق ساده و هوشمند را از یکدیگر متمایز می‌کنند. این ویژگی‌ها عبارتند از:

•    قابلیت اتصال به اینترنت: تابلو برق‌های معمولی از این قابلیت محروم شده‌اند اما تابلوهای هوشمند می‌توانند به اینترنت متصل شوند و بدون محدودیت پهنای باند، به شما امکان نظارت کامل بر تمام بخش‌های ساختمان‌تان را می‌دهند.

•    انعطاف پذیری و مقیاس پذیری بالا: پنل‌های هوشمند قابلیت مقیاس پذیری خوبی دارند و می‌توانند به عنوان یک قطع کننده تکی و منفرد عمل کنند و یا به کنترل و نظارت تمام برق ولتاژ پایین بپردازند. همچنین این تابلو برق را می‌توان به قطع کننده‌های مدار از 20 آمپر تا 6000 آمپر متصل نمود که از تفاوت‌های میان تابلو برق ساده و هوشمند به شمار می‌رود.

•    هشدار ایمیل سفارشی: تابلوهای هوشمند این امکان را برای شما فراهم می‌کنند که با تنظیم ایمیل شخصی خود بر روی آن‌ها بتوانید در صورت بروز مشکل در سیستم از طریق ایمیل از آن مطلع شوید. تابلوهای ساده قابلیت ارسال ایمیل را ندارند و این برای پنل‌های هوشمند مزیت بزرگی به شمار می‌رود.

•    کنترل از راه دور: این پنل‌ها به شما این امکان را می‌دهند که بتوانید از هر جایی بر روی آن‌ها نظارت داشته باشید. به عنوان مثال می‌توانید اطلاعات انرژی مصرفی و یا ویژگی‌های فیزیکی منزل خود را در ساعاتی که در خانه حضور ندارید، مورد بررسی قرار دهید. همچنین می توانید روشنایی منزل، سیستم سرمایش و گرمایش، دوربین‌ها، سیستم اعلام حریق و همینطور انواع سیستم‌های امنیتی و صوتی و تصویری را نیز از طریق آن مدیریت کنید.

تفاوت کاربرد تابلو برق ساده و هوشمند

در طراحی و ساخت تابلو برق از تجهیزاتی استفاده می‌شود که بتواند از وسایل الکترونیکی در برابر خطراتی همچون نوسانات جریان الکتریکی، کاهش یا افزایش ولتاژ و سایر شوک‌های الکتریکی محافظت کند. تابلوهای ساده می‌توانند در صورت عدم رعایت موارد ایمنی در تجهیزات برقی که ممکن است سبب ایجاد مشکل شود، جریان را قطع نماید. البته بسته به نوع دستگاه، می‌توان آن را به صورت دستی قطع کرد یا از قطع کننده‌های خودکار استفاده نمود. تابلو برق ساده و هوشمند از لحاظ عملکرد و کاربرد تفاوت‌هایی دارند.

تابلو برق هوشمند علاوه بر کاربردهای گفته، برای مدیریت و کاهش مصرف انرژی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تابلو برق امکان مدیریت از راه دور سیستم گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع را نیز در اختیار افراد قرار می‌دهد تا کارکنان بخش نگهداری و تعمیر آن مجبور نباشند به صورت حضوری به تمام بخش‌ها مراجعه کنند. این سیستم هوشمند قابلیت گزارش دهی و مدیریت اطلاعات را نیز دارد و به صورت کاملا آگاهانه تصمیم‌گیری می‌کند؛ به عنوان مثال در صورتی که مداری بیش از حد مجاز بارگزاری شده باشد، قطع کننده آن به طور خودکار جلوی عبور جریان را گرفته و مدار را خاموش می‌کند. 

کلام پایانی

تابلو برق ساده و هوشمند از جهت‌های مختلفی از جمله نحوه عملکرد و امکاناتی در اختیار شما قرار می‌دهند با یکدیگر تفاوت دارند. در واقع پنل‌های هوشمند امکانات بهتر و بیشتری از جمله امکان ایجاد ارتباط چند جانبه میان دستگاه‌های مختلف (موبایل، تبلت و...) و کنترل از راه دور از طریق نرم افزار را ارائه می‌دهد. همچنین شما می‌توانید به کمک این پنل‌های هوشمند از میزان مصرف انرژی تجهیزات الکترونیکی مطلع شده و وضعیت سیستم الکتریکی ساختمان را نیز کنترل کنید. استفاده از این نوع تابلو برق شما را از مراجعه حضوری بی‌نیاز می‌کند و همه چیز از راه دور قابل کنترل خواهد بود.