استاندارد ساخت تابلو برق فشار ضعیف

تابلو برق فشار ضعیف یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های برق‌رسانی است که به منظور توزیع، کنترل و حفاظت از برق در مدارهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تابلوها در تاسیسات خانگی، تجاری و صنعتی کاربرد گسترده‌ای دارند و در ولتاژهای زیر ۱۰۰۰ ولت به کار می‌روند. در این مقاله، استانداردهای ساخت تابلو برق فشار ضعیف را به تفصیل بررسی می‌کنیم و به نکات مهم و حیاتی در طراحی، نصب و نگهداری آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

 

معرفی تابلو برق فشار ضعیف

تابلو برق فشار ضعیف بخشی از سیستم توزیع الکتریکی است که با ولتاژهای پایین کار می‌کند و شامل تجهیزاتی مانند کلیدهای مدار، فیوزها، شینه‌ها و دستگاه‌های حفاظتی و کنترلی است. هدف اصلی این تابلوها، توزیع جریان الکتریکی به مدارهای مختلف و حفاظت از تجهیزات و افراد در برابر خطرات ناشی از نوسانات الکتریکی، اضافه بار و اتصال کوتاه است.

 

استانداردهای مهم در ساخت تابلو برق فشار ضعیف

ساخت و نصب تابلو برق فشار ضعیف نیازمند رعایت استانداردهای معتبری است که از ایمنی، کارایی و قابلیت اطمینان تابلو اطمینان حاصل می‌کند. برخی از استانداردهای معتبر جهانی در این زمینه شامل موارد زیر است:

1.   استاندارد IEC 61439
 این استاندارد، الزاماتی را برای طراحی، ساخت و آزمایش تابلوهای فشار ضعیف تعیین می‌کند و به عنوان یکی از معتبرترین استانداردها در سراسر جهان شناخته می‌شود.
2.    استانداردهای ملی ایران (ISIRI)
 در ایران، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی کشور، استانداردهای متعددی برای ساخت و نصب تابلوهای برق منتشر کرده است که با استانداردهای جهانی همخوانی دارد.
3.    استاندارد IEEE
استانداردهای IEEE نیز در برخی موارد برای طراحی و ساخت تابلوهای برق به کار گرفته می‌شوند و اطلاعاتی در خصوص طراحی ایمن و حفاظت تجهیزات ارائه می‌دهند.

 

اجزای تابلو برق فشار ضعیف

تابلو برق فشار ضعیف شامل چندین جز کلیدی است که هر یک نقشی در عملکرد، ایمنی و توزیع برق دارند. این اجزا عبارتند از:

بدنه تابلو : بدنه باید از موادی ساخته شود که دارای استحکام مکانیکی بالا، مقاومت در برابر خوردگی و تحمل حرارت باشد. همچنین جنس بدنه باید طوری انتخاب شود که در صورت بروز آتش‌سوزی، آسیب کمتری ایجاد کند.
شینه‌ها : شینه‌ها وظیفه انتقال جریان از یک نقطه به نقطه دیگر در تابلو را دارند. این شینه‌ها معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم هستند و باید دارای سطح مقطع مناسبی باشند تا بتوانند جریان‌های نامی تابلو را به خوبی عبور دهند.
کلیدها و فیوزها: کلیدها و فیوزها برای کنترل و حفاظت از مدارهای تابلو استفاده می‌شوند. کلیدها به عنوان یک قطع‌کننده جریان در شرایط اضطراری عمل می‌کنند و فیوزها وظیفه حفاظت در برابر اضافه‌بار و اتصال کوتاه را دارند.
رله‌ها و تجهیزات حفاظتی : رله‌ها و تجهیزات حفاظتی نظیر رله‌های جریان نشتی و رله‌های حرارتی برای محافظت از مدارها و تجهیزات در برابر شرایط ناهنجار استفاده می‌شوند.
سرکابل‌ها و کابل‌ها : سرکابل‌ها و کابل‌ها برای اتصال بین بخش‌های مختلف تابلو و انتقال جریان به مدارهای خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کابل‌ها باید دارای عایق‌بندی مناسب و مقاوم در برابر حرارت و فشار باشند.

 

نکات ایمنی در ساخت تابلو برق فشار ضعیف

ایمنی یکی از مهم‌ترین فاکتورها در ساخت تابلو برق است. به همین منظور، نکات زیر در مراحل ساخت و نصب تابلو برق باید مد نظر قرار گیرند:

1.     عایق‌بندی مناسب: تمامی اتصالات، شینه‌ها و کابل‌ها باید دارای عایق‌بندی مناسب باشند تا خطر برق‌گرفتگی کاهش یابد.
2.    زمین‌کردن تابلو: زمین‌کردن تابلو برق از ضرورت‌های ایمنی است. این کار موجب می‌شود که در صورت بروز اتصال کوتاه یا نشتی جریان، خطرات برای افراد کاهش یابد.
3.    فاصله گذاری مناسب بین اجزا: بین اجزا و سیم‌ها فاصله‌های لازم باید رعایت شود تا احتمال اتصال‌های ناخواسته کاهش یابد و تعمیر و نگهداری تابلو نیز آسان‌تر شود.
4.    استاندارد در نصب شینه‌ها و اتصالات: شینه‌ها و اتصالات باید به گونه‌ای نصب شوند که تحمل جریان‌های زیاد و تنش‌های مکانیکی را داشته باشند.

 

 

آزمایش‌های لازم برای تابلو برق فشار ضعیف

تابلو برق فشار ضعیف پیش از نصب نهایی باید چندین آزمایش را پشت سر بگذارد تا اطمینان حاصل شود که تمام بخش‌ها به درستی کار می‌کنند و هیچ مشکلی در عملکرد آن وجود ندارد. این آزمایش‌ها عبارتند از:

1.    آزمایش دی‌الکتریک: این آزمایش به منظور بررسی استحکام عایقی بین شینه‌ها و سایر اجزا انجام می‌شود.
2.    آزمایش پیوستگی مدار: این آزمایش به بررسی پیوستگی مدارهای داخلی تابلو می‌پردازد و از عدم وجود هر گونه قطعی یا ناپیوستگی اطمینان حاصل می‌کند.
3.   آزمایش افزایش دما: این آزمایش برای بررسی تاثیر جریان‌های نامی بر افزایش دمای اجزای تابلو انجام می‌شود.
4.   آزمایش عملکرد حفاظتی: تجهیزات حفاظتی نظیر رله‌ها، کلیدها و فیوزها باید تحت شرایط مختلف آزمایش شوند تا از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود.

 

نکات مهم در نصب تابلو برق فشار ضعیف

نصب صحیح تابلو برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و باید توسط کارشناسان مجرب و بر اساس استانداردهای لازم انجام شود. نکاتی که در هنگام نصب باید مد نظر قرار گیرند شامل موارد زیر است:

1.     انتخاب محل مناسب: تابلو برق باید در محلی نصب شود که از رطوبت، گرد و غبار و دمای بیش از حد دور باشد. همچنین دسترسی به تابلو برای تعمیر و نگهداری باید آسان باشد.
2.    رعایت فاصله ایمنی از دیگر تجهیزات: تابلو باید از تجهیزات دیگر فاصله کافی داشته باشد تا در صورت بروز حوادث، خطر به تجهیزات دیگر منتقل نشود.
3.    اتصال زمین و حفاظت در برابر تماس غیرمستقیم: اتصال زمین به تابلو از اهمیت بالایی برخوردار است و باید به صورت اصولی انجام شود تا در صورت بروز اتصال کوتاه، جریان به زمین منتقل شود.

 

جمع بندی نهایی

ساخت تابلو برق فشار ضعیف نیازمند رعایت استانداردهای دقیق و مدونی است که همگی با هدف افزایش ایمنی، کارایی و قابلیت اطمینان این تابلوها طراحی شده‌اند. تابلو برق فشار ضعیف به عنوان بخشی اساسی از سیستم توزیع برق، نقش مهمی در تامین برق مورد نیاز ساختمان‌ها و صنایع ایفا می‌کند و از این رو، توجه به جزئیات در طراحی، نصب و نگهداری آن بسیار حائز اهمیت است. جهت کسب برای اطلاعات بیشتر درباره استاندارد ساخت تابلو برق فشار ضعیف، می توانید با کارشناسان بنیان تابلو تماس بگیرید.