آمپر متر چیست؟

  برای اندازه گیری جریانی که از بار عبور میکند،باید آمپر متر را به صورت سری با مصرف کننده قرار داد.برای توسعه اندازه گیری در جریان های مستقیم و متناوب توان پائین از مقاومت های موازی(RP)که به آن شنت آمپر متر می گویند استفاده می شود.

در تابلو های برق می توان برای اندازه گیری جریان هر مصرف کننده یک آمپرمتر و برای اندازه گیری جریان کل نیز یک آمپرمتر جداگانه در مدار قرارداد.در جریان سه فاز در صورت متعادل بودن بار،می توان توسط یک آمپر متر جریان یک فاز را اندازه گیری ، و برای دو فاز دیگر منظور کرد.اما چون معمولا بر روی شینه های اصلی تابلو ،بارهای متعادل قرار نمی گیرد  لذا برای هر شینه یک آمپرمتر و در مجموع از سه آمپرمتر استفاده می شود.

آمپرمترها در دو نوع AC و DC در بازار موجود است،در هنگام استفاده از آمپر متر باید شدت جریان مدار بیش از جریان نامی یا جریان ماکزیمم آن نباشد به عنوان مثال آمپرمتر صفر تا 10 آمپر تنها جریان های در این محدوده را اندازه گیری می کند.

در مواردی که به خاطر زیاد بودن جریان و یا غیر ممکن بودن اتصال شینه به آمپرمتر،استفاده از آمپرمتر به تنهایی مقدور نباشد از ترانسفورماتور(مبدل) جریان استفاده می کنیم.گاهی اوقات جریان مصرف کننده بیشتر از این مقدار بوده که در این صورت میتوان از چند روش ،رنج آمپرمتر را توسعه داد که متدوال ترین آن،استفاده از ترانس جریان یا اصطلاحا CT است.در CT،اولیه ترانس از یک هادی یا شین و ثانویه آن از یک سیم پیچ تشکیل شده است.در ادامه این مقاله توضیحات بیشتری در مورد ترانس جریان خواهیم داد.

توجه داشته باشید که در هنگام استفاده از ترانس جریان باید ضریب تبدیل در مقدار عددی خوانده شده از آمپرمتر لحاظ شود.لازم به ذکر است که در اکثر آمپر متر ضریب CT برای دستگاه اندازه گیری تعریف شده است به طوری که عددی که آمپرمتر نشان می دهد در اصل مقدار واقعی جریان خواهد بود و دیگر نیازی به لحاظ کردن ضریب تبدیل نیست.

برای نصب در تابلو های سه فاز آمپر پایین (کمتر از 100 آمپر) به شکل مستقیم (یکسره،بدون مبدل)و برای آمپراژهای بالا با استفاده از ترانسفورماتور جریان بسته می شوند.سیم پیچ اولیه ترانسفورماتور جریان فقط شین (شمش) حامل جریان است.

امپرمتر مطابق با شدت جریان عبوری از مدار با حدود 20 درصد اضافه جریان انتخاب می شود تا شدت جریان 60 آمپر در شبکه فشار ضعیف آمپرمتر مستقیما در  مسیر جریان مصرف قرار گرفته و جریان بیش از این مقدار از طریق CT سنجیده شده و به آمپرمتر داده می شود.

درجه بندی این نوع آمپرمتر ها باید بر اساس شدت جریان اولیه مدار انجام شود و نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان در مشخصات آمپر متر درج شده باشد.دستگاه های اندازه گیری تابلویی معمولا با کلاس دقت 1/5 ساخته می شوند.

وسایلی برای اندازه گیری جریان الکتریکی وجود داردکه از جهات مختلف،انواع گوناگونی دارد.برای سفارش آمپرمتر باید به نکات زیر توجه کرد:

•اندازه آمپرمتر (48*48، 72*72 ، 96*96 ،144*144 ،48*96 )

•نحوه نصب

FLASH MOUNTED : مناسب برای نصب روی درب 

SURFACE MOUNTED:مناسب برای نصب روی سطح

اغلب در صنعت تابلو سازی از نوع FLASH MOUNTED استفاده می شود.

•کلاس دقت0/5 و یا 1/5 که هر چه این عدد کمتر باشد دقت وسیله اندازه گیری بیش تر خواهد بود.

•نحوه مندرج کردن صفحه امپرمتر : برای مشخص کردن این مشخصه باید دو مشخصه فرعی را متذکر شد:

1-نسبت تبدیل ترانس جریانی که آمپرمتر را تغذیه می کند.

2-حداکثر جریانی که ممکن است از آمپرمتر عبور کند بدون آن که ضربه ای ناگهانی به عقربه بخورد.

به این مشخصه در زبان انگلیسی GRADUATION گفته و عدد مشخص کننده این کمیت می تواند 1،1/2،2،5و یا 6 باشد.در مصارف موتوری به علت جریان راه اندازی که 5 الی 6 برابر جریان نامی است GRADUATION=(6 OR 5) مورد نیاز است،لذا در مصارف غیر می تواند این عدد می تواند 1/2 یا 2 باشد. حداکثر زاویه ای که عقربه طی می کند این عدد می تواند 90 درجه یا 180 درجه و یا 240 درجه باشد.

نکته:برخی آمپرمتر ها می توانند به عقربه ای مجهز باشند که فقط می تواند از اعداد کم به سمت اعداد بزرگ تر حرکت کند.به عبارت دیگر پشت این عقربه خاص،فنری وجود ندارد که وقتی جریان کم می شود عقربه نیز به سمت اعداد کم تر برگردد.به این نوع از آمپرمترها که مجهز به عقربه ثانویه ای با این مشخصه است آمپرمتر مجهز به MAX.DEMAND گفته می شود.